در این مقاله در مورد سورتر برنج و فرآیند سورتینگ برنج صحبت خواهیم کرد. مطالبی که در ادامه به آن خواهیم پرداخت شامل موارد زیر است، برای دریافت اطلاعات بیشتر در رابطه‌ی محصولات گروه صنعتی پندتک در حوزه‌ی کالر سورتینگ برنج به این لینک مراجعه فرمایید.
- تعریف سورتر برنج
- انواع سورتر برنج
- پارامترهای مهم در سورتینگ برنج
- مزایای استفاده از سورتر برنج
- محدوده قیمت سورترهای برنج
- نکات مهم در خرید سورتر برنج
برنج یکی از انواع غلات بوده که در سرتاسر جهان جزو یکی از اصلی ترین اقلام غذایی محسوب میشود. بر طبق گزارشهای منتشر شده برنج جزو 3 محصول با بیشترین میزان تولید جهانی بوده و بیش از 20 درصد کالری روزانه بشر توسط برنج تامین میشود. در حال حاضر بیش از 5/3 میلیارد از جمعیت جهان از آن استفاده میکنند. از مهمترین ارقام ایرانی برنج میتوان ارقام طارم ، چرام ، دابو ، صدری (انواع دم سیاه، دم زرد، دم سرخ) ، بینام ، علی کاظمی و … را نام برد.
امروزه مصرف کنندگان محصولات گوناگون از جمله برنج تمایل دارند محصولی با کیفیت مناسب از لحاظ مرغوبیت و ویژگیهای ظاهری مانند سایز، رنگ، وزن و … خریداری کنند. بنابراین تولیدکنندگان بر آن شده اند که با استفاده از تکنولوژی به عرضه محصولی دلخواه و متناسب با ذائقه مصرف کننده بپردازند. یکی از این تکنولوژیهای مهم و پرکاربرد دستگاههای سورتر محصولات مختلف است. به عملی که این دستگاه انجام میدهد، سورتینگ گفته میشود. در اصطلاح به درجه بندی و تفکیک یک محصول بر اساس معیارهای مختلف سورتینگ آن محصول گفته میشود. فرایند سورتینگ در عرصه کشاورزی بسیار رواج داشته و امکان دست یافتن به یک محصول سالم و عاری از هر گونه ناخالصی به همراه ویژگیهای ظاهری مناسب را ممکن میکند. به منظور صادرات برنج و ارزآوری برای کشور مرغوب برنج نیز از اهمیت بالایی برخورداراست .بنابراین استفاده از تکنولوژیهای مدرن سورتینگ برنج در کارخانجات ضروری به نظر میرسد.
تعریف سورتر برنج (دستگاه سورتینگ برنج)
سورتر برنج نام دستگاهی است که عمل سورتینگ برنج را انجام میدهد. این دستگاه سورتر عمل جداسازی برنج را به طور اتوماتیک و با دقت بالا و سرعت زیاد انجام می دهد. این دستگاه در سالهای اخیر وارد ایران شده است. ضایعات برنج یکی از مهمترین دغدغههای برنج کاران محسوب میشود. در کارخانجاتی که به صورت سنتی به شالیکوبی برنج می پردازند، حدود 20 درصد شلتوک برنج به شکل ضایعات دور ریخته میشود. از طرفی دیگر، در طی تبدیل به برنج سفید، بخش زیادی از برنج خرد شده و به شکل برنج نیم دانه در میآید. امروزه با استفاده از دستگاه سورتر برنج میتوان تمام ضایعات شامل برنجهایی با رنگ کدر و نامطلوب، انواع حشرات از جمله شپش، سنگریزه، خس و خاشاک، یولاف، دانه های کدر و سیاه و هر گونه ضایعات دیگر را حذف کرده و آن را به بهترین شکل ممکن برای عرضه در بازار آماده میشود. برنجهای سورت شده توسط دستگاه سورتر برنج دیگر نیازی به پاک کردن توسط مصرف کننده نخواهند داشت. باید توجه داشت که در تولید و بسته بندی برنج در مرحله نخست از یک دستگاه بوجاری استفاده میشود. این دستگاه 70 الی 80 درصد برنج را پاک میکند. ظرفیت این دستگاه باید حداقل 1 تن باشد که خط سورتینگ برنج با سرعت بالایی انجام شود.
سورتر برنج
پارامترهای مهم در سورتینگ برنج
سورتینگ برنج توسط دستگاه سورتر بر اساس یکسری از فاکتورها صورت میگیرد که هر یک به تنهایی در کیفیت و مطلوبیت برنج ارائه شده مهم میباشند. در اینجا این فاکتورها را بیان میکنیم.
- طول برنج
طول یکی از شاخصترین تفاوتهای میان برنجهای مختلف است. در دسته بندی برنجها بر اساس طول سه نوع برنج کوتاه قد (گاهی با برنج دانه متوسط اشتباه گرفته میشود، اما تنوع بیشتری نسبت به آن دارد. مانند برنج سوشی ) متوسط قد ( قد دانهها حدود 3-2 برابر بیشتر از عرض بوده و خیس کردن آن قبل از پخت برای جویدن بهتر است) بلند قد (دانه ها تقریبا 5-4 برابر بیشتر از عرض آن است و پس از پخته شدن نباید به هم زده شوند) وجود دارد. دستگاه هوشمند سورتر برنج با استفاده از طیف نوری که به آن داده میشود، دانههای برنج را با دقت زیاد بر اساس طول دسته بندی میکند. اینکار بر اساس طیف مشخصی از نور است که هر دانه تابیده شده و سپس توسط الگوریتمهای پردازش تصویر طول دانه ها آنالیز شده و تفکیک صورت میگیرد.
- قطر برنج
برنجها علاوه بر داشتن طول متفاوت قطر متفاوتی نیز دارند. بر این اساس برنجها به دو دسته گرد و سایر تقسیم میشوند. درجه گرد بودن دانه برنج بر اساس نسبت قطر به طول دانه به دست میآید. هر چه قدر این نسبت بزرگتر باشد، میزان گردی دانه برنج نیز بیشتر میشود. دستگاه سورتر برنج میتواند دارای قابلیت سورتینگ دانه های برنج بر اساس قطر آنها باشد.
- کامل بودن یا نیم دانه بودن برنج
گاهی در حین عمل فرآوری برنج، برخی از دانه های سالم برنج شکسته شده که به آنها برنج نیم دانه گفته میشود. بنابراین برنج نیم دانه از نظر طعم با برنج سالم تفاوتی ندارد. دستگاه سورتر برنج این امکان را دارد که بر اساس ویژگیهای دانه برنج سالم که به آن داده میشود، برنج سالم را از دانه شکسته شده برنج جداسازی کند. اساس این کار مشخص شدن تفاوت در شکل دانه ها بوده که توسط طیف مرئی و نامرئی دستگاه سورتر برنج صورت میگیرد. به این ترتیب دانه های شکسته برنج از چرخه تولید خارج میشوند.
برنج نیم دانه
- رنگ برنج
برنجها میتوانند رنگهای مختلفی داشته باشند. بر این اساس برنجها به انواع قهوه ای (آسیاب نشده و دارای مقادیر بالای فیبر و پروتئین)، قرمز (غنی از آنتوسیانین و مواد مغذی) ، سفید ( به دلیل آسیاب شدن مواد مغذی کمتری دارد) و سیاه (سرشار از آنتوسیانین و مواد مغذی است و بسیار کمیاب است) تقسیم بندی میشوند. دستگاههای سورتر برنج میتوانند قابلیت این را داشته باشند که دانه های برنج را بر اساس هر گروه رنگی تفکیک و دسته بندی کنند. اساس کار به این صورت است که بر اساس طول موج رنگی مشخصی که به دستگاه داده میشود، دانه ها طیف مشخص رنگی را جذب و بازتاب میکنند. سپس تصاویر پردازش شده و رنگ برنج تشخیص داده میشود.
رنگ برنج : یکی از پارامترهای مهم در سورتینگ برنج
. انواع سورتر برنج
سورتر برنج به دو شکل خانگی و صنعتی در بازار وجود دارند. تفاوت میان این دو نوع دستگاه صرفا اندازه و در نتیجه قیمت آن است. دستگاههای کوچکتر و ارزانتر تحت عنوان سورتر برنج مینی یا سورتر خانگی برنج عرضه میشوند. دستگاههای سورتر برنج صنعتی دارای 2 تا 7 کانال هستند و در بسیاری از کارخانجات برنج مورد استفاده قرار میگیرند. مسلم است که با افزایش تعداد کانالهای دستگاه ، سرعت کار دستگاه نیز بالاتر خواهد رفت. اما از آنجاییکه دستگاههای سورتر مینی قابلیت بوجاری و سورتینگ روزانه 3 تن برنج را دارا میباشند، وجودشان در بیشتر کارخانجات تولید برنج کفایت میکند.
دستگاه سورتینگ برنج از تکنولوژی CCD برای تفکیک نوری با دقت و وضوح بالا استفاده میکند. این تکنولوژی مشابه آن چیزی است که در دوربینهای دیجیتال عکاسی وجود دارد. دستگاه سورتر برنج دارای یک چشم یا اپتیک است و میتواند محصول را از نظر سایز و رنگ آنالیز کرده و سپس فرایند سورتینگ را انجام دهد. این دستگاه میتواند از یک تا 7 کانال داشته باشد. در این دستگاه دو دوربین بسیار قوی در دو طرف هر کانال مستقر شدهاند.
دستگاه سورتر برنج
مزایای استفاده از دستگاه سورتر برنج
- بالا رفتن میزان بازارپسندی برنج خالدار
- بهبود عطر و طعم برنج
- جداسازی برنج شکسته و نیم دانه از برنج سالم
- افزایش قیمت برنج نیم دانه
- امکان جداسازی برنج غیر هم تیپ گرده از طارم
- افزایش یکنواختی برنج و سرعت کیسه گیری
- جداسازی برنج آفت زده از سالم و در نتیجه افزایش مقاومت برنج در برابر آفت
- نگهداری آسانتر برنج
- افزایش امکان رقابت در بازارهای خارجی
- کاهش هزینه با دستگاه سورتر برنج: افزایش سرعت در کار میتواند به کاهش هزینه برای تولید کننده بیانجامد. اگرچه هزینه پیش فرض برای هر قطعه اتوماسیون همیشه باید توسط کارفرما قبل از خرید دستگاه ارزیابی شود، اما در دراز مدت باعث صرفه جویی در هزینههای اضافی خواهد شد.
- افزایش دقت در کار و کاهش خطای انسانی با دستگاه سورتر برنج: دستگاه های سورتر برنج دارای دقت زیادی هستند و در نهایت محصول خروجی دارای کیفیت بالایی خواهد بود. اغلب در بسیاری از مشکلاتی که در یک مرکز تولید رخ می دهد، خطای انسانی نقش مهمی را ایفا میکند و معرفی سیستمهای سورتر برنج بخش اعظم آن نگرانی ها را برطرف میکند.
- افزایش راندمان سورتر برنج: دستگاههای سورتر برنج خودکار قادرند به طور مداوم حرکت تکراری را با همان استاندارد انجام دهند و به این ترتیب میزان آسیبها و حتی بدتر از آن حوادث را کاهش دهند.
محدوده قیمت دستگاه سورتر برنج
دستگاههای سورتر برنج به علت تجهیزات زیادی که در آنها تعبیه شده است، از تکنولوژی بالایی برخوردار بوده و کاملا تخصصی عمل میکنند. واضح است که به همین نسبت قیمت آنها نیز بالا خواهد بود. قیمت دستگاه های سورتینگ برنج که معمولا از چین وارد میشوند، از حدود ۴۰۰۰۰ دلار آغاز میشوند. در حال حاضر محدوده قیمت برای دستگاههای سورتر برنج 100 میلیون تا 700 میلیون تومان میباشد.
نکات پیش از خرید دستگاه سورتر برنج
اگر قصد خرید یک دستگاه سورتر برنج مناسب را دارید، قبل از هر چیز باید اطلاعات به روز و دقیقی در مورد این دستگاهها بدست آورید. فراموش نکنید که صرف زمان و کسب اطلاعات بیشتر به منزله یک خرید مناسبتر خواهد بود. نوع دستگاه اولین گزینه ای است که باید به آن توجه کنید. در دومین قدم باید بدانید که قرار است چه مقدار برنج در روز سورت شود و بر اساس آن دستگاه با ظرفیت مناسب تهیه شود. دستگاه سورتر برنج در دو نوع خانگی و صنعتی وجود دارد. بسته به هدف شما باید اندازه مناسبی از دستگاه تهیه شود. قیمت دستگاه گزینه دیگری است که باید به آن توجه شود. از طرفی باید دقت کنید که تمام مشخصه های دستگاه مورد نظر شما با قیمت آن همخوانی داشته باشد. از عواملی که بر روی قیمت دستگاه سورتر برنج تاثیرگذار هستند شامل ابعاد دستگاه، ظرفیت حجمی آن، مقدار انرژی مصرفی و ولتاژ دستگاه، تعداد کانالهای ورودی آن، نوع دوربینهای به کار رفته، سرعت دستگاه و … میباشد.
